ออกแบบสินค้าสนอง Needs!!! (ภาคต่อ)
เมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมาได้เกริ่นนำถึงทฤษฎีของมาสโลว์เกี่ยวกับลำดับความต้องการของคนเพื่อนำมาใช้ในการออกแบบ ซึ่งผมขอเท้าความกันสักนิด
1. ลำดับแรก "ขอให้ได้เงินเดือนมีข้าวกินก็พอแล้ว" กลุ่มลูกค้าจะเป็นวัยทำงานแรงงานที่มีรายได้ต่อเดือนไม่มาก หรือเรียกว่ากลุ่มตลาดระดับล่าง
2. ลำดับสอง "ทำงานมีเงินเก็บออมสำหรับอนาคต" กลุ่มนี้จะเป็นพวกวัยทำงานที่เริ่มมีเงินเก็บมากขึ้น รายได้ต่เดือนสูง สามารถเริ่มฟุ่มเฟือยในการใช้จ่ายได้
3. ลำดับสาม "การได้รับความไว้วางใจจากเจ้านายในการทำงานใหญ่" กลุ่มลูกค้านี้จะเป็นระดับผู้บริหารระดับต้นในองค์กร เริ่มมีอำนาจและเริ่มใช้จ่ายในเรื่องที่ไม่จำเป็นมากขึ้น
4. ลำดับสี่ "การได้รับเลื่อนตำแหน่งที่สูงขึ้น การได้รับรางวัลพนักงานดีเด่น หรือการได้รับความภูมิใจ (Proud) จากสังคม" ลูกค้ากลุ่มนี้จะเป็นผู้บริหารระดับสูง คือมีเงินมากพอที่จะใช้จ่ายสุรุ่ยสุร่ายมากขึ้น เริ่มให้ความสำคัญกับของประดับหรืออุปกรณ์ที่ส่งเสริมให้ตนเองดูแตกต่างจากบุคคลทั่วไป
5. ลำดับสุดท้าย "ได้เป็นตามความฝันของตนเอง" กลุ่มนี้จะเป็นระดับเจ้าของธุรกิจ อะไรที่เขานิยมหรืออินเทรนด์ก็จะพลาดไม่ได้ ซื้อของสนองตัณหาเต็มที่
เมื่อเรารู้พฤติกรรมความต้องการของแต่ละลำดับแล้ว ต่อมาคือกลุ่มเป้าหมายของสินค้าหรือบริการของเรา ในการทำธุรกิจไม่ว่าจะอะไรก็แล้วแต่เราต้องทำการกำหนดกลุ่มตัวอย่างของเราไว้เสมอ ไม่ว่าจะเรื่องอายุ เพศ อาชีพ พฤติกรรมต่างๆ เงินเดือน ฯลฯ ซึ่งขอให้มีกลุ่มเป้าหมายอย่างชัดเจน
หลังจากนั้นมาดูในเรื่องการออกแบบสินค้าและบริการ โดยขอแบ่งออกเป็น 2 องค์ประกอบได้แก่
1. Function หรือการใช้งาน จะเกี่ยวข้องกับการใช้สอย ประโยชน์สนองความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย
2. Fashion หรือการออกแบบให้ดึงดูดผู้ซื้อ
จากลำดับของความต้องการและการออกแบบสามารถจำมาผนวกเข้ากันได้โดยแยกตามลำดับดังนี้
1. ลำดับแรก "ขอให้ได้เงินเดือนมีข้าวกินก็พอแล้ว" ในการออกแบบสินค้าหรือบริการของกลุ่มลูกค้ากลุ่มนี้จะเน้นการใช้งานเป็นหลักคือซื้อแล้วใช้ได้ตามความต้องการก็พอ ไม่เน้นการบรรจุ (Packaging) ที่สวยงามมาก เพราะไม่ได้เอามาเพื่อแสดงฐานะของตนอยู่แล้ว ดังนั้นควรเน้น function ไม่เน้น fashion
2. ลำดับสอง "ทำงานมีเงินเก็บออมสำหรับอนาคต" ในการออกแบบสินค้าและบริการจะเริ่มเน้นการแสดงฐานะของผู้ใช้มากขึ้นแต่การใช้งานยังเป็นประเด็นหลัก เพราะยังไงก็ยังเป็นมนุษย์เงินเดือน การใช้จ่ายก็ยังมีความสมเหตุสมผล คือควรเริ่ม fashion มากขึ้นแต่ยังเน้น function
3. ลำดับสาม "การได้รับความไว้วางใจจากเจ้านายในการทำงานใหญ่" สินค้าหรือบริการจะต้องเน้นแสดงระดับฐานะตามเงินเดือนมากขึ้น เพราะเริ่มมีฐานะทางสัมคมมากขึ้น และมีต้นทุนในการใช้จ่ายมากขึ้นตาม โดยเริ่มใช้จ่ายแบบฟุ่มเฟือยมากขึ้น บางครั้งลืมเรื่องการใช้งานไปเลยก็มี การออกแบบควรเน้น fashion สูงกว่า function แต่ก็ไม่ควรมากเกินไป
4. ลำดับสี่ "การได้รับเลื่อนตำแหน่งที่สูงขึ้น การได้รับรางวัลพนักงานดีเด่น หรือการได้รับความภูมิใจ (Proud) จากสังคม" ความต้องการของคนกลุ่มนี้ไม่มีอะไรมากไปกว่าการได้รับความยอมรับจากสังคมและพวกพ้อง ซึ่งการออกแบบนั้นจะต้องเน้นการบรรจุ (Packaging) การตกแต่ง วัสดุทีเป็นพรีเมียม ซึ่งสินค้าและบริการต้องเน้น fashion มากเป็นพิเศษ โดยลด function ลงมา
5. ลำดับสุดท้าย "ได้เป็นตามความฝันของตนเอง" การออกแบบสินค้าหรือบริการของกลุ่มลูกค้าประเภทนี้ไม่ยากเลย เน้น fashion ให้มากที่สุดเท่าที่จะมาได้ บางครั้งอาจไม่ต้องสนใจ function เลยก็ได้ เหมือนที่เคยพูดกันว่า "รวยอย่างเดียวไม่ได้ ต้องโง่ด้วย"
หวังว่าการเอาลำดับความต้องการของมาสโลว์มาประยุกต์กับการออกแบบสินค้าหรือบริการนั้นจะช่วยให้ผู้ประกอบการนำไปประยุกต์ใช้ได้ไม่มากก็น้อยนะครับ ติดตามบทความในครั้งต่อไปได้เรื่อยๆ สวัสดีครับ